Күлгін түстің құпиясы

29 наурызда «Ана мен бала» орталығында талма (эпилепсия) ауруына назар аудару күніне арналған «Ашық есік» күні өтті. Шара барысында талма (эпилепсия) ауруына ұшыраған балалардың денсаулығы тексерілді. Оларға жоғары кәсіби медициналық көмек-кеңес ұйымдастыру, ем-дом тағайындау жұмыстары жүрді. Мамандар қояншық (эпилепсия) ауруына ұшыраған балалардың ата-анасына медициналық кеңес берді.

Шет елдерде бұл аурумен ауыратын адамдар өздерінің ұстамасы бар екенін жұртшылыққа ескерту үшін күлгін браслеттер тағып жүреді. Сондықтан да, халықаралық деңгейде бұл күнді «күлгін түс» деп те атайды.

Талма ауруы (Эпилепсия) дегеніміз не? Аяқ астынан ұстамасы ұстаған адамға қалай көмектесу керек?

Талма ауруы кез келген жерде кез келген уақытта ұстауы мүмкін. Мұндай жағдайда науқас адамның қол-аяғы құрысып құлап кетеді. Сондай жағдайда айналадағылар оларды ішімдік ішкен немесе қаңғыбас деп санап, назар аудармайды. Сөйтіп, уақытында көмек көрмеген науқас осы талма ауруынан көз жұмуы да мүмкін. Сондықтан да қоғамның назарын осындай сырқаттарға аудару үшін шет елде талма дертімен ауыратындар күлгін түсті білезік тағып жүреді екен.

Талма ауруы дегеніміз не?

Қозу және тежеуші жүйелердің бұзылуынан туындайтын бас миының ауруы, яғни, нейрондар жоғары қуатты электр күшін бөле бастағанда, тежеуші күштің оған әлі келмей қалады. Осыдан ұстама басталады. Ұстаманың түрі болуы мүмкін: қалтыраудан бастап, денесінің құрысуына дейін. Бұл ауру жұқпайды және психикалық ауру болып саналмайды. Алайда, балалардың дене қызуы көтерілгенде талып қалуының бұл ауруға еш қатысы жоқ.

Баласында қояншық ауруының белгілері байқалса, ата-анасы не істеу керек?

Тұрғылықты мекен-жайы бойынша неврологқа жүгіну керек. Ол тексерісті тағайындайды, егер қажет болса тексеріп, ем жасайтын стационарға жолдама береді. Мұндай балаға басқа сау балалармен бірдей қарау керек. Талма ауруымен ауыратын балаға мүмкіндігі шектеулі бала ретінде қараудың қажеті жоқ, бұл уақытша сырқат, емі бар, талмасы бар бала спорттық және шығармашылық жұмыстармен толыққанды айналыса алады. Ең бастысы, емі дұрыс таңдалуы керек. Ата-анасы балаға ауру туралы айтып, тіпті оның көзінше ауруды талқыламауы тиіс.

Қазақстанда 70 мың адамға осы диагноз қойылған, оның 28 мыңы – балалар мен жасөспірімдер.

Акция барысында талма ауруы жөнінде жан-жақты түсіндірме жұмыстары жүргізіліп, туылғаннан бастап 17 жасқа дейінгі 50-ден астам бала тексерілді. Оларға медицина ғылымдарының кандидаттары Б.И. Қалиева және Д.Н. Аяғанов қабылдау өткізді. Сонымен қатар жас неврологтар да бірқатар жұмыстар жасады. Нәтижесінде балалардың ауру деңгейіне қарай, яғни туа пайда болған, жүре пайда болған түріне қарай ем шара түрі сұрыпталды. Бірнеше балаға генетикалық тексерулер жасау жүктелді, кейбір балалардың жағдайы қосымша тексерулерді қажет ететіндігі белгілі болды. Тіпті кей балаға қате диагноздың қойылғаны да анықталды. Сонымен қатар талма ауруымен ауыратын балалардың ата-аналарына психологиялық кеңестер беріліп, сырқаттың күтімі жөнінде толық ақпарат берілді. Ауру деңгейлерінің айығуына немесе өршуіне байланысты балаларға берілетін дәрілер дозасы да қайта қарастырылып, тағайындалды. Бүгінгі таңда эпилепсияға ұшыраған балалар дәрі-дәрмекпен 100% тегін қамтамасыз етіледі. Яғни, практикалық тұрғыдан да, клиникалық тұрғыдан да балаларға толық қолдау бар.