«Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан медицина университеті» КеАҚ-ның профессорлық-оқытушылардың құрамының бос лауазымдарына орналасуға хабарландыру

2

2) Клиникалық кафедралар үшін оқытылатын пән бойынша маман сертификатының/клиникалық қызметке рұқсаты болуы қажет, оқытылатын пән бейіні бойынша дәрігерлік санаттың болғаны құпталады.

Студенттерді мемлекеттік білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес оқытуды жүргізеді.

Білім алушыларда даярлаудың (мамандықтың) тиісті бағыты бойынша берік кәсіби білімді, іскерлікті және сапаны қалыптастырады.

Оқу сабақтарының кестесіне сәйкес білім алушылармен оқу сабақтарын өткізеді. Дәлелсіз себептермен сабақтың үзілуіне жол бермейді.

Дәрістерден басқа оқу сабақтарының барлық түрлері бойынша оқу және оқу-әдістемелік жұмысты ұйымдастырады және жүргізеді.

Кафедраның ғылыми-зерттеу жұмысының бір бағыты бойынша қатысады.

Профессордың, доценттің немесе аға оқытушының басшылығымен өткізілетін сабақтар мен оқу жұмыстарының түрлері бойынша әдістемелік құралдарды әзірлейді немесе әзірлеуге қатысады. Студенттермен тәрбие жұмысына белсенді қатысады.

Студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстарын басқаруға және ұйымдастыруға, оқушылардың кәсіби бағдарлануына қатысады.

Кафедраның оқу зертханаларының материалдық-техникалық базасын, жабдықтарын жетілдіру бойынша іс-шараларды әзірлеуге және жүзеге асыруға қатысады.

Оқу сабақтарын өткізу, зертханалық жұмыстар мен практикалық сабақтарды орындау кезінде білім алушылардың еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтауын бақылайды.

Білім алушыларда оқу, арнайы, ғылыми әдебиеттермен, оқулықтармен жұмыс істеу дағдыларын қалыптастырады, өз бетінше эксперименттер жүргізуге және алынған нәтижелерді қорытындылауға үйретеді.

Кафедраның ғылыми зерттеу тақырыптары аясында семинарларға, кеңестерге және конференцияларға, соның ішінде халықаралық конференцияларға қатысады.

Оқытушының жеке жоспарының орындалуы туралы есеп береді.

Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларын орындайды.

Өзінің кәсіби біліктілігін, педагогикалық шеберлігін арттырумен жүйелі түрде айналысады.

Растау сертификатын ұсына отырып, ағылшын тілін меңгеру деңгейін арттырады.

Кафедра бейіні бойынша оқу – әдістемелік, ғылыми-зерттеу, клиникалық (клиникалық кафедралар үшін) қызметті жетілдіру бойынша кафедра меңгерушісінің, деканның, проректорлардың, университеттің Басқарма Төрағасы-Ректорының өзге де тапсырмаларын орындайды.

Академиялық адалдық саясатын, ПОҚ Ар-намыс кодексін сақтайды.

Университет Жарғысын, ішкі еңбек тәртібі ережелерін және университеттің басқа да нормативтік-құқықтық актілерін сақтайды.

2

Мемлекеттік білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес оқытуды жүргізеді.

Білім алушыларда даярлықтың тиісті бағыты бойынша берік кәсіби білімді, іскерлікті және сапаны, белсенді азаматтық ұстанымды, еңбекке қабілеттілікті және тұрақты өзін-өзі дамытуды қалыптастырады.

Оқу сабақтарын өткізу кезінде білім алушылардың сыни ойлауын дамытады.

Оқу сабақтарының кестесіне қатаң сәйкестілікте білім алушылармен оқу сабақтарын өткізу. Дәлелсіз себептермен сабақтардың үзілуіне жол бермейді.

Кафедра жетекшісіне кестеде қарастырылған оқу сабақтарын өткізу мүмкін еместігі туралы алдын ала хабарлайды

Өзінің кәсіби біліктілігін, педагогикалық шеберлігін арттырумен жүйелі түрде айналысады.

Мемлекеттік, орыс, ағылшын тілдерін меңгеруі құпталады.

Кафедра жетекшісінің өкімдерін, тапсырмаларын орындайды.

Және т.б..

7

Студенттерден сынақтар мен емтихандарды қабылдауды ұйымдастырады және осы жұмысқа жеке қатысады.

Циклдің оқытушылық құрамы мен оқу-көмекші персоналының іскерлік, моральдық қасиеттерін білу, олардың жұмысына басшылық жасайды.

Студенттердің әскери дайындығын жоспарлауға қатысу және олармен жоғары ғылыми және әдістемелік деңгейде сабақтар өткізуді қамтамасыз етеді.

Сабақтар мен тәрбие жұмыстарын есепке алу журналдарын, студенттердің жеке карточкаларын жүргізеді, оларға аттестаттау парақтарын (мінездемелер) жасайды.

Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігі әскерлерінің (Күштерінің), әскери-оқу орындарының жауынгерлік даярлық тәжірибесін және әскери кафедралардың озық тәжірибесін зерделейді және оқу-тәрбие жұмысында пайдаланады.

Қару-жарақпен және әскери техникамен сабақтар мен жұмыстарды жүргізу кезінде студенттердің белгіленген қауіпсіздік шараларын орындауына пәрменді бақылауды жүзеге асырады.

Оқу-әдістемелік құжаттарды (жоспар-кестелер, құрылымдық-логикалық схемалар, ВУС бойынша сабақ кестесі) қарауға және бекітуге қатысады.

Оқу сыныптарындағы МОКИ және МАКИ интерактивті тақталардың, тирлердің, тренажерлардың техникалық жай-күйіне жауап береді.

Әдістемелік іс-шараларға, өндірістік кеңестерге қатысады.

Кафедраның әдістемелік жұмысын жетілдіру бойынша ұсыныстарға қатысады.

Уәкілетті органдармен көзделген регламенттеуші нормативтік құжаттар мен іс-шараларды енгізуге жәрдемдеседі.

3

2) Клиникалық кафедралар үшін оқытылатын пән бойынша маман сертификатының/клиникалық қызметке рұқсатының болуы қажет, оқытылатын пән бейіні бойынша дәрігерлік санаттың болғаны құпталады.

Студенттерді мемлекеттік білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес оқытуды жүргізеді.

Білім алушыларда даярлаудың (мамандықтың) тиісті бағыты бойынша берік кәсіби білімді, іскерлікті және сапаны қалыптастырады.

Оқу сабақтарының кестесіне сәйкес білім алушылармен оқу сабақтарын өткізеді. Дәлелсіз себептермен сабақтың үзілуіне жол бермейді.

Дәрістерден басқа оқу сабақтарының барлық түрлері бойынша оқу және оқу-әдістемелік жұмысты ұйымдастырады және жүргізеді.

Кафедраның ғылыми-зерттеу жұмысының бір бағыты бойынша қатысады.

Профессордың, доценттің немесе аға оқытушының басшылығымен өткізілетін сабақтар мен оқу жұмыстарының түрлері бойынша әдістемелік құралдарды әзірлейді немесе әзірлеуге қатысады. Студенттермен тәрбие жұмысына белсенді қатысады.

Студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстарын басқаруға және ұйымдастыруға, оқушылардың кәсіби бағдарлануына қатысады.

Кафедраның оқу зертханаларының материалдық-техникалық базасын, жабдықтарын жетілдіру бойынша іс-шараларды әзірлеуге және жүзеге асыруға қатысады.

Оқу сабақтарын өткізу, зертханалық жұмыстар мен практикалық сабақтарды орындау кезінде білім алушылардың еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтауын бақылайды.

Білім алушыларда оқу, арнайы, ғылыми әдебиеттермен, оқулықтармен жұмыс істеу дағдыларын қалыптастырады, өз бетінше эксперименттер жүргізуге және алынған нәтижелерді қорытындылауға үйретеді.

Кафедраның ғылыми зерттеу тақырыптары аясында семинарларға, кеңестерге және конференцияларға, соның ішінде халықаралық конференцияларға қатысады.

«Ақтөбе облыстық клиникалық жұқпалы аурулар ауруханасы» ОКИА стационарында жалпы инфекциялық аурулары бар (ауа, ішек) науқастармен тікелей байланыста болған кезде зиянды еңбек жағдайларында клиникалық қызметті жүзеге асырады.

әдістемелік, ғылыми-зерттеу, клиникалық (клиникалық кафедралар үшін) және тәрбие жұмыстарын орындайды. Педагогикалық және ғылыми процестердің жоғары тиімділігін қамтамасыз етеді.

Студенттерді мемлекеттік білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес оқытуды жүргізеді.

Білім алушыларда даярлаудың (мамандықтың) тиісті бағыты бойынша берік кәсіби білімді, іскерлікті және сапаны қалыптастырады.

Оқу сабақтарының кестесіне сәйкес білім алушылармен оқу сабақтарын өткізеді. Дәлелсіз себептермен сабақтың үзілуіне жол бермейді.

Дәрістерден басқа оқу сабақтарының барлық түрлері бойынша оқу және оқу-әдістемелік жұмысты ұйымдастырады және жүргізеді.

Кафедраның ғылыми-зерттеу жұмысының бір бағыты бойынша қатысады.

Профессордың, доценттің немесе аға оқытушының басшылығымен өткізілетін сабақтар мен оқу жұмыстарының түрлері бойынша әдістемелік құралдарды әзірлейді немесе әзірлеуге қатысады. Студенттермен тәрбие жұмысына белсенді қатысады.

Студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстарын басқаруға және ұйымдастыруға, оқушылардың кәсіби бағдарлануына қатысады.

Кафедраның оқу зертханаларының материалдық-техникалық базасын, жабдықтарын жетілдіру бойынша іс-шараларды әзірлеуге және жүзеге асыруға қатысады.

Клиникалық кафедралар үшін оқытылатын пән бойынша маман сертификатының/клиникалық қызметке рұқсатының болуы қажет, оқытылатын пән бейіні бойынша дәрігерлік санаттың болғаны құпталады.

Бекітілген жеке жоспарға сәйкес білім алушылармен оқу, әдістемелік, ғылыми-зерттеу, клиникалық (клиникалық кафедралар үшін) және тәрбие жұмыстарын орындайды.

Оқу сабақтарының барлық түрлерін жүргізеді, курстық және дипломдық жобаларды басқарады.

Магистранттар мен докторанттардың ғылыми-зерттеу жұмыстары мен диссертацияларына жетекшілік етеді.

Кафедра жұмысының ғылыми бағыты бойынша ғылыми және ғылыми-зерттеу жұмыстарын ұйымдастырады, қатысады және басқарады.

Жетекшілік ететін пәндер бойынша силлабустарды әзірлеуге басшылық жасайды және әзірлейді. Мамандық бойынша әдістемелік комиссия немесе факультеттің, ЖОО-ның ғылыми-әдістемелік кеңесінің құрамында кафедраның ғылыми-әдістемелік жұмысына қатысады.

Жетекшілік ететін пәндер бойынша оқулықтарды, оқу және оқу-әдістемелік құралдарды, дәріс конспектілерін және өзге де әдістемелік материалдарды дайындауға, сондай-ақ оларды басып шығаруға дайындауға басшылық жасайды және тікелей қатысады. Кафедраның оқу және оқу-әдістемелік жұмысын жетілдіру бойынша ұсыныстар енгізеді.

Және басқа…

Клиникалық кафедралар үшін оқытылатын пән бойынша маман сертификатының/клиникалық қызметке рұқсатының болуы қажет, оқытылатын пән бейіні бойынша дәрігерлік санаттың болғаны құпталады.

Оқу сабақтарының барлық түрлерін жүргізеді, магистранттар мен докторанттардың ғылыми жобалары мен ғылыми-зерттеу жұмыстарына басшылық жасайды. Кафедра бейіні бойынша ғылыми және ғылыми-зерттеу жұмыстарын ұйымдастырады, қатысады және басқарады.Проводит обучение студентов в соответствии с требованиями государственных образовательных стандартов.

Жетекшілік ететін пәндер бойынша оқу және оқу-әдістемелік жұмысты жоспарлауды, ұйымдастыруды және бақылауды жүзеге асырады. Жоғары білім беру мәселелері бойынша ғылыми-әдістемелік жұмысқа қатысады.

Оқу сабақтарының барлық түрлерін жүргізеді, курстық және дипломдық жобаларға және магистранттардың ғылыми-зерттеу жұмыстарына жетекщілік жасайды. Кафедра бейіні бойынша ғылыми және ғылыми-зерттеу жұмыстарын ұйымдастырады, қатысады және басқарады.

Кафедра оқытушыларының жетекшілік ететін пән бойынша оқу сабақтарының барлық түрлерін өткізу сапасын бақылауды жүзеге асырады.

Жетекшілік ететін пәндер бойынша силлабустар әзірлейді. Кафедраның ғылыми-әдістемелік жұмысына қатысады.

Және басқалар..

Клиникалық кафедралар үшін оқытылатын пән бойынша маман сертификатының/клиникалық қызметке рұқсатының болуы қажет, оқытылатын пән бейіні бойынша дәрігерлік санаттың болғаны құпталады.

Оқу сабақтарының барлық түрлерін жүргізеді, магистранттар мен докторанттардың ғылыми жобалары мен ғылыми-зерттеу жұмыстарына жетекшілік жасайды. Кафедра бейіні бойынша ғылыми және ғылыми-зерттеу жұмыстарын ұйымдастырады, қатысады және басқарады.

Студенттерді мемлекеттік білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес оқытады.

Жетекшілік ететін пәндер бойынша оқу және оқу-әдістемелік жұмысты жоспарлауды, ұйымдастыруды және бақылауды жүзеге асырады. Жоғары білім беру мәселелері бойынша ғылыми-әдістемелік жұмысқа қатысады.

Оқу сабақтарының барлық түрлерін жүргізеді, курстық және дипломдық жобаларға және магистранттардың ғылыми-зерттеу жұмыстарына басшылық жасайды. Кафедра бейіні бойынша ғылыми және ғылыми-зерттеу жұмыстарын ұйымдастырады, қатысады және басқарады.

Кафедра оқытушыларының жетекшілік ететін пән бойынша оқу сабақтарының барлық түрлерін өткізу сапасын бақылауды жүзеге асырады.

Жетекшілік ететін пәндер бойынша силлабустар әзірлейді. Кафедраның ғылыми-әдістемелік жұмысына қатысады.

Кафедра зерттеу бағыттарының тақырыптары аясында ұйымдастырылатын семинарларға, кеңестер мен конференцияларға, соның ішінде халықаралық конференцияларға қатысады.

Жетекшілік ететін пәндерді әдістемелік қамтамасыз етуді әзірлейді, жинақтайды және бақылайды.

Және басқалар..

Клиникалық кафедралар үшін оқытылатын пән бойынша маман сертификатының/клиникалық қызметке рұқсатының болуы қажет, оқытылатын пән бейіні бойынша дәрігерлік санаттың болғаны құпталады.

Оқу сабақтарының барлық түрлерін жүргізеді, магистранттар мен докторанттардың ғылыми жобалары мен ғылыми-зерттеу жұмыстарына жетекшілік жасайды. Кафедра бейіні бойынша ғылыми және ғылыми-зерттеу жұмыстарын ұйымдастырады, қатысады және басқарады.

Студенттерді мемлекеттік білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес оқытады.

Жетекшілік ететін пәндер бойынша оқу және оқу-әдістемелік жұмысты жоспарлауды, ұйымдастыруды және бақылауды жүзеге асырады. Жоғары білім беру мәселелері бойынша ғылыми-әдістемелік жұмысқа қатысады.

Оқу сабақтарының барлық түрлерін жүргізеді, курстық және дипломдық жобаларға және магистранттардың ғылыми-зерттеу жұмыстарына басшылық жасайды. Кафедра бейіні бойынша ғылыми және ғылыми-зерттеу жұмыстарын ұйымдастырады, қатысады және басқарады.

Кафедра оқытушыларының жетекшілік ететін пән бойынша оқу сабақтарының барлық түрлерін өткізу сапасын бақылауды жүзеге асырады.

Жетекшілік ететін пәндер бойынша силлабустар әзірлейді. Кафедраның ғылыми-әдістемелік жұмысына қатысады.

Кафедра зерттеу бағыттарының тақырыптары аясында ұйымдастырылатын семинарларға, кеңестер мен конференцияларға, соның ішінде халықаралық конференцияларға қатысады.

Жетекшілік ететін пәндерді әдістемелік қамтамасыз етуді әзірлейді, жинақтайды және бақылайды.

Және басқа…

Кафедра бейіні бойынша ғылыми-зерттеу жұмыстарын ұйымдастырады, басқарады және жүргізеді.

Оқу сабақтарының барлық түрлерін жүргізеді, білім алушылардың жобалары мен ғылыми-зерттеу жұмыстарына басшылық жасайды.

Студенттік ғылыми қоғамның қызметін басқарады, бақылайды және бағыттайды. .

Кафедра оқытушыларының жетекшілік ететін пән бойынша оқу сабақтарының барлық түрлерін өткізу сапасын бақылауды жүзеге асырады.

Оқу жоспарларының орындалуын, оқу бағдарламаларының әзірленуін және орындалуын қамтамасыз етеді.

Түлектердің болашақ кәсіби қызметінің сәттілігін қамтамасыз ететін құзыреттіліктің негізгі компоненттерін қалыптастыру үшін жағдай жасайды.

Және басқа…

2) Клиникалық кафедралар үшін оқытылатын пән бойынша маман/клиникалық қызметке жіберу сертификатының болғаны қажет, оқытылатын пәннің бейіні бойынша дәрігерлік санаттың болғаны құпталады

Мемлекеттік білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес студенттерге оқыту жүргізеді.

Даярлаудың (мамандықтың) тиісті бағыты бойынша білім алушыларға жақсы кәсіби білім, білік және сапа қалыптастырады.

Оқу сабағының кестесіне сәйкес білім алушылармен оқу сабақтарын өткізеді. Дәлелсіз себептермен сабақтың үзілуіне жол бермейді.

Дәрістерден басқа, оқу сабақтарының барлық түрлері бойынша оқу және оқу-әдістемелік жұмысты ұйымдастырады және өткізеді.

Кафедраның ғылыми-зерттеу жұмысының бір бағыты бойынша қатысады.

Профессордың, доценттің немесе аға оқытушының басшылығымен өткізілетін сабақтар мен оқу жұмыстарының түрлері бойынша әдістемелік құралдарды әзірлейді немесе әзірлеуге қатысады. Студенттермен тәрбие жұмысына белсенді қатысады.

Студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстарын басқаруға және ұйымдастыруға, оқушылардың кәсіби бағдарлануына қатысады.

Кафедраның материалдық-техникалық базасын, оқу зертханаларының жабдықтарын жетілдіру бойынша іс-шараларды әзірлеуге және жүзеге асыруға қатысады.

Оқу сабақтарын өткізу, зертханалық жұмыстар мен практикалық сабақтарды орындау кезінде білім алушылардың еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтауын бақылайды.

Оқу, арнайы, ғылыми әдебиеттермен, оқу құралдарымен жұмыс істеу дағдыларын қалыптастырады, өз бетінше сараптама жүргізуге және алынған нәтижелерді қорытындылауға үйретеді.

Кафедраның ғылыми зерттеу тақырыптары аясында семинарларға, кеңестерге және конференцияларға, соның ішінде халықаралық конференцияларға қатысады.

Оқытушының жеке жоспарының орындалуы туралы есеп береді.

Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларын орындайды.

Ол өзінің кәсіби біліктілігін, педагогикалық шеберлігін арттырумен жүйелі түрде айналысады.

Растау сертификатын ұсына отырып, ағылшын тілін меңгеру деңгейін арттырады.

Кафедра бейіні бойынша оқу – әдістемелік, ғылыми-зерттеу, клиникалық (клиникалық кафедралар үшін) қызметті жетілдіру бойынша кафедра меңгерушісі, декан, проректорлар, Басқарма төрағасы-университет ректорының басқа да тапсырмаларын орындайды.

Академиялық адалдық саясатын, ПОҚ Ар-намыс кодексін сақтайды.

Университет Жарғысын, ішкі еңбек тәртібі ережелерін және университеттің басқа да нормативтік-құқықтық актілерін сақтайды.

1

2) Клиникалық кафедралар үшін оқытылатын пән бойынша маман/клиникалық қызметке жіберу сертификатының болғаны қажет, оқытылатын пәннің бейіні бойынша дәрігерлік санаттың болғаны құпталады.

Мемлекеттік білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес студенттерге оқыту жүргізеді.

Даярлаудың (мамандықтың) тиісті бағыты бойынша білім алушыларға жақсы кәсіби білім, білік және сапа қалыптастырады.

Оқу сабағының кестесіне сәйкес білім алушылармен оқу сабақтарын өткізеді. Дәлелсіз себептермен сабақтың үзілуіне жол бермейді.

Дәрістен басқа, оқытылатын пәндер немесе оқу сабақтарының жеке түрлері бойынша оқу және оқу-әдістемелік жұмысты ұйымдастырады және өткізеді.

Кафедраның ғылыми-зерттеу жұмысының бір бағыты бойынша қатысады.

Профессордың, доценттің немесе аға оқытушының басшылығымен өткізілетін сабақтар мен оқу жұмыстарының түрлері бойынша әдістемелік құралдарды әзірлейді немесе әзірлеуге қатысады. Студенттермен тәрбие жұмысына белсенді қатысады.

Студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстарын басқаруға және ұйымдастыруға, оқушылардың кәсіби бағдарлануына қатысады.

Кафедраның материалдық-техникалық базасын, оқу зертханаларының жабдықтарын жетілдіру бойынша іс-шараларды әзірлеуге және жүзеге асыруға қатысады.

Оқу сабақтарын өткізу, зертханалық жұмыстар мен практикалық сабақтарды орындау кезінде білім алушылардың еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтауын бақылайды.

Оқу, арнайы, ғылыми әдебиеттермен, оқу құралдарымен жұмыс істеу дағдыларын қалыптастырады, өз бетінше сараптама жүргізуге және алынған нәтижелерді қорытындылауға үйретеді.

Кафедраның ғылыми зерттеу тақырыптары аясында семинарларға, кеңестерге және конференцияларға, соның ішінде халықаралық конференцияларға қатысады.

Психиатрия және наркология курсының ассистенті Ақтөбе облысының «Облыстық психикалық денсаулық орталығы» ШЖҚ МКК зиянды және қауіпті еңбек жағдайларында клиникалық қызметті жүзеге асырады:

психикалық және морфологиялық науқастармен тікелей байланыста болған кезде;

психоэмоционалдық жүктемеге;

пациенттің тарапынан физикалық зорлық-зомбылық қаупі.

2) Клиникалық кафедралар үшін оқытылатын пән бойынша маман/клиникалық қызметке жіберу сертификатының болғаны қажет, оқытылатын пәннің бейіні бойынша дәрігерлік санаттың болғаны құпталады.

Мемлекеттік білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес студенттерге оқыту жүргізеді.

Даярлаудың (мамандықтың) тиісті бағыты бойынша білім алушыларға жақсы кәсіби білім, білік және сапа қалыптастырады. Оқу сабағының кестесіне сәйкес білім алушылармен оқу сабақтарын өткізеді. Дәлелсіз себептермен сабақтың үзілуіне жол бермейді.

Оқытылатын пәндер немесе оқу сабақтарының жеке түрлері бойынша оқу және оқу-әдістемелік жұмысты ұйымдастырады және өткізеді.

Дәрістен басқа, оқытылатын пәндер немесе оқу сабақтарының жеке түрлері бойынша оқу және оқу-әдістемелік жұмысты ұйымдастырады және өткізеді.

Кафедраның ғылыми-зерттеу жұмысының бір бағыты бойынша қатысады.

Профессордың, доценттің немесе аға оқытушының басшылығымен өткізілетін сабақтар мен оқу жұмыстарының түрлері бойынша әдістемелік құралдарды әзірлейді немесе әзірлеуге қатысады. Студенттермен тәрбие жұмысына белсенді қатысады.

Студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстарын басқаруға және ұйымдастыруға, оқушылардың кәсіби бағдарлануына қатысады.

Кафедраның материалдық-техникалық базасын, оқу зертханаларының жабдықтарын жетілдіру бойынша іс-шараларды әзірлеуге және жүзеге асыруға қатысады.

Оқу сабақтарын өткізу, зертханалық жұмыстар мен практикалық сабақтарды орындау кезінде білім алушылардың еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтауын бақылайды.

Оқу, арнайы, ғылыми әдебиеттермен, оқу құралдарымен жұмыс істеу дағдыларын қалыптастырады, өз бетінше сараптама жүргізуге және алынған нәтижелерді қорытындылауға үйретеді.

Кафедраның ғылыми зерттеу тақырыптары аясында семинарларға, кеңестерге және конференцияларға, соның ішінде халықаралық конференцияларға қатысады.

Оқытушының жеке жоспарының орындалуы туралы есеп береді.

Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларын орындайды.

Ол өзінің кәсіби біліктілігін, педагогикалық шеберлігін арттырумен жүйелі түрде айналысады.

Растау сертификатын ұсына отырып, ағылшын тілін меңгеру деңгейін арттырады.

Кафедра бейіні бойынша оқу – әдістемелік, ғылыми-зерттеу, клиникалық (клиникалық кафедралар үшін) қызметті жетілдіру бойынша кафедра меңгерушісі, декан, проректорлар, Басқарма төрағасы-университет ректорының басқа да тапсырмаларын орындайды.

Академиялық адалдық саясатын, ПОҚ Ар-намыс кодексін сақтайды.

Университет Жарғысын, ішкі еңбек тәртібі ережелерін және университеттің басқа да нормативтік-құқықтық актілерін сақтайды.

1

2. Клиникалық кафедралар үшін оқытылатын пән бойынша маман/клиникалық қызметке жіберу сертификатының болғаны қажет, оқытылатын пәннің бейіні бойынша дәрігерлік санаттың болғаны құпталады.

Мемлекеттік білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес студенттерге оқыту жүргізеді.

Жетекшілік ететін пәндер бойынша оқу және оқу-әдістемелік жұмысты жоспарлауды, ұйымдастыруды және бақылауды жүзеге асырады. Жоғары білім беру мәселелері бойынша ғылыми-әдістемелік жұмысқа қатысады.

Оқу сабақтарының барлық түрлерін жүргізеді, курстық және дипломдық жобаларға және магистранттардың ғылыми-зерттеу жұмыстарына басшылық жасайды. Кафедра бейіні бойынша ғылыми және ғылыми-зерттеу жұмыстарын ұйымдастырады, қатысады және басқарады.

Кафедра оқытушыларының жетекшілік ететін пән бойынша оқу сабақтарының барлық түрлерін өткізу сапасын бақылауды жүзеге асырады.

Жетекшілік ететін пәндер бойынша силлабустар әзірлейді. Кафедраның ғылыми-әдістемелік жұмысына және т.б. қатысады…

1

1

2) Клиникалық кафедралар үшін оқытылатын пән бойынша маман сертификатының/клиникалық қызметке рұқсаты болуы қажет, оқытылатын пән бейіні бойынша дәрігерлік санаттың болғаны құпталады.

Студенттерді мемлекеттік білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес оқытуды жүргізеді.

Білім алушыларда даярлаудың (мамандықтың) тиісті бағыты бойынша берік кәсіби білімді, іскерлікті және сапаны қалыптастырады.

Оқу сабақтарының кестесіне сәйкес білім алушылармен оқу сабақтарын өткізеді. Дәлелсіз себептермен сабақтың үзілуіне жол бермейді.

Дәрістерден басқа оқу сабақтарының барлық түрлері бойынша оқу және оқу-әдістемелік жұмысты ұйымдастырады және жүргізеді.

Кафедраның ғылыми-зерттеу жұмысының бір бағыты бойынша қатысады.

Профессордың, доценттің немесе аға оқытушының басшылығымен өткізілетін сабақтар мен оқу жұмыстарының түрлері бойынша әдістемелік құралдарды әзірлейді немесе әзірлеуге қатысады. Студенттермен тәрбие жұмысына белсенді қатысады.

Студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстарын басқаруға және ұйымдастыруға, оқушылардың кәсіби бағдарлануына қатысады.

Кафедраның оқу зертханаларының материалдық-техникалық базасын, жабдықтарын жетілдіру бойынша іс-шараларды әзірлеуге және жүзеге асыруға қатысады.

Оқу сабақтарын өткізу, зертханалық жұмыстар мен практикалық сабақтарды орындау кезінде білім алушылардың еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтауын бақылайды.

Білім алушыларда оқу, арнайы, ғылыми әдебиеттермен, оқулықтармен жұмыс істеу дағдыларын қалыптастырады, өз бетінше эксперименттер жүргізуге және алынған нәтижелерді қорытындылауға үйретеді.

Кафедраның ғылыми зерттеу тақырыптары аясында семинарларға, кеңестерге және конференцияларға, соның ішінде халықаралық конференцияларға қатысады.

Оқытушының жеке жоспарының орындалуы туралы есеп береді.

Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларын орындайды.

Өзінің кәсіби біліктілігін, педагогикалық шеберлігін арттырумен жүйелі түрде айналысады.

Растау сертификатын ұсына отырып, ағылшын тілін меңгеру деңгейін арттырады.

Кафедра бейіні бойынша оқу – әдістемелік, ғылыми-зерттеу, клиникалық (клиникалық кафедралар үшін) қызметті жетілдіру бойынша кафедра меңгерушісінің, деканның, проректорлардың, университеттің Басқарма Төрағасы-Ректорының өзге де тапсырмаларын орындайды.

Академиялық адалдық саясатын, ПОҚ Ар-намыс кодексін сақтайды.

Университет Жарғысын, ішкі еңбек тәртібі ережелерін және университеттің басқа да нормативтік-құқықтық актілерін сақтайды.

Студенттерді мемлекеттік білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес оқытуды жүргізеді.

Білім алушыларда даярлаудың (мамандықтың) тиісті бағыты бойынша берік кәсіби білімді, іскерлікті және сапаны қалыптастырады.

Оқу сабақтарының кестесіне сәйкес білім алушылармен оқу сабақтарын өткізеді. Дәлелсіз себептермен сабақтың үзілуіне жол бермейді.

Дәрістерден басқа оқу сабақтарының барлық түрлері бойынша оқу және оқу-әдістемелік жұмысты ұйымдастырады және жүргізеді.

Кафедраның ғылыми-зерттеу жұмысының бір бағыты бойынша қатысады.

Профессордың, доценттің немесе аға оқытушының басшылығымен өткізілетін сабақтар мен оқу жұмыстарының түрлері бойынша әдістемелік құралдарды әзірлейді немесе әзірлеуге қатысады. Студенттермен тәрбие жұмысына белсенді қатысады.

Студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстарын басқаруға және ұйымдастыруға, оқушылардың кәсіби бағдарлануына қатысады.

Кафедраның оқу зертханаларының материалдық-техникалық базасын, жабдықтарын жетілдіру бойынша іс-шараларды әзірлеуге және жүзеге асыруға қатысады.

Оқу сабақтарын өткізу, зертханалық жұмыстар мен практикалық сабақтарды орындау кезінде білім алушылардың еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтауын бақылайды.

Және басқа

1

Студенттерді мемлекеттік білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес оқытуды жүргізеді.

Білім алушыларда даярлаудың (мамандықтың) тиісті бағыты бойынша берік кәсіби білімді, іскерлікті және сапаны қалыптастырады.

Оқу сабақтарының кестесіне сәйкес білім алушылармен оқу сабақтарын өткізеді. Дәлелсіз себептермен сабақтың үзілуіне жол бермейді.

Дәрістерден басқа оқу сабақтарының барлық түрлері бойынша оқу және оқу-әдістемелік жұмысты ұйымдастырады және жүргізеді.

Кафедраның ғылыми-зерттеу жұмысының бір бағыты бойынша қатысады.

Профессордың, доценттің немесе аға оқытушының басшылығымен өткізілетін сабақтар мен оқу жұмыстарының түрлері бойынша әдістемелік құралдарды әзірлейді немесе әзірлеуге қатысады. Студенттермен тәрбие жұмысына белсенді қатысады.

Студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстарын басқаруға және ұйымдастыруға, оқушылардың кәсіби бағдарлануына қатысады.

Кафедраның оқу зертханаларының материалдық-техникалық базасын, жабдықтарын жетілдіру бойынша іс-шараларды әзірлеуге және жүзеге асыруға қатысады.

Оқу сабақтарын өткізу, зертханалық жұмыстар мен практикалық сабақтарды орындау кезінде білім алушылардың еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтауын бақылайды.

Және басқа

1

Студенттерді мемлекеттік білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес оқытуды жүргізеді.

Білім алушыларда даярлаудың (мамандықтың) тиісті бағыты бойынша берік кәсіби білімді, іскерлікті және сапаны қалыптастырады.

Оқу сабақтарының кестесіне сәйкес білім алушылармен оқу сабақтарын өткізеді. Дәлелсіз себептермен сабақтың үзілуіне жол бермейді.

Дәрістерден басқа оқу сабақтарының барлық түрлері бойынша оқу және оқу-әдістемелік жұмысты ұйымдастырады және жүргізеді.

Кафедраның ғылыми-зерттеу жұмысының бір бағыты бойынша қатысады.

Профессордың, доценттің немесе аға оқытушының басшылығымен өткізілетін сабақтар мен оқу жұмыстарының түрлері бойынша әдістемелік құралдарды әзірлейді немесе әзірлеуге қатысады. Студенттермен тәрбие жұмысына белсенді қатысады.

Студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстарын басқаруға және ұйымдастыруға, оқушылардың кәсіби бағдарлануына қатысады.

Кафедраның оқу зертханаларының материалдық-техникалық базасын, жабдықтарын жетілдіру бойынша іс-шараларды әзірлеуге және жүзеге асыруға қатысады.

Оқу сабақтарын өткізу, зертханалық жұмыстар мен практикалық сабақтарды орындау кезінде білім алушылардың еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтауын бақылайды.

1

Студенттерді мемлекеттік білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес оқытуды жүргізеді.

Білім алушыларда даярлаудың (мамандықтың) тиісті бағыты бойынша берік кәсіби білімді, іскерлікті және сапаны қалыптастырады.

Оқу сабақтарының кестесіне сәйкес білім алушылармен оқу сабақтарын өткізеді. Дәлелсіз себептермен сабақтың үзілуіне жол бермейді.

Дәрістерден басқа оқу сабақтарының барлық түрлері бойынша оқу және оқу-әдістемелік жұмысты ұйымдастырады және жүргізеді.

Кафедраның ғылыми-зерттеу жұмысының бір бағыты бойынша қатысады.

Профессордың, доценттің немесе аға оқытушының басшылығымен өткізілетін сабақтар мен оқу жұмыстарының түрлері бойынша әдістемелік құралдарды әзірлейді немесе әзірлеуге қатысады. Студенттермен тәрбие жұмысына белсенді қатысады.

Студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстарын басқаруға және ұйымдастыруға, оқушылардың кәсіби бағдарлануына қатысады.

Кафедраның оқу зертханаларының материалдық-техникалық базасын, жабдықтарын жетілдіру бойынша іс-шараларды әзірлеуге және жүзеге асыруға қатысады.

Оқу сабақтарын өткізу, зертханалық жұмыстар мен практикалық сабақтарды орындау кезінде білім алушылардың еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтауын бақылайды.

Студенттерді мемлекеттік білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес оқытуды жүргізеді.

Білім алушыларда даярлаудың (мамандықтың) тиісті бағыты бойынша берік кәсіби білімді, іскерлікті және сапаны қалыптастырады.

Оқу сабақтарының кестесіне сәйкес білім алушылармен оқу сабақтарын өткізеді. Дәлелсіз себептермен сабақтың үзілуіне жол бермейді.

Дәрістерден басқа оқу сабақтарының барлық түрлері бойынша оқу және оқу-әдістемелік жұмысты ұйымдастырады және жүргізеді.

Кафедраның ғылыми-зерттеу жұмысының бір бағыты бойынша қатысады.

Профессордың, доценттің немесе аға оқытушының басшылығымен өткізілетін сабақтар мен оқу жұмыстарының түрлері бойынша әдістемелік құралдарды әзірлейді немесе әзірлеуге қатысады. Студенттермен тәрбие жұмысына белсенді қатысады.

Студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстарын басқаруға және ұйымдастыруға, оқушылардың кәсіби бағдарлануына қатысады.

Кафедраның оқу зертханаларының материалдық-техникалық базасын, жабдықтарын жетілдіру бойынша іс-шараларды әзірлеуге және жүзеге асыруға қатысады.

Оқу сабақтарын өткізу, зертханалық жұмыстар мен практикалық сабақтарды орындау кезінде білім алушылардың еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтауын бақылайды.

Білім алушыларда оқу, арнайы, ғылыми әдебиеттермен, оқулықтармен жұмыс істеу дағдыларын қалыптастырады, өз бетінше эксперименттер жүргізуге және алынған нәтижелерді қорытындылауға үйретеді.

Оқытушының жеке жоспарының орындалуы туралы есеп береді.

Еңбекті қорғау, қауіпсіздік техникасы және өртке қарсы қорғау ережелері мен нормаларын орындайды.

Өзінің кәсіби біліктілігін, педагогикалық шеберлігін арттырумен жүйелі түрде айналысады.

Растау сертификатын ұсына отырып, ағылшын тілін меңгеру деңгейін арттырады.

Кафедра бейіні бойынша оқу – әдістемелік, ғылыми-зерттеу, клиникалық (клиникалық кафедралар үшін) қызметті жетілдіру бойынша кафедра меңгерушісінің, деканның, проректорлардың, университеттің Басқарма Төрағасы-Ректорының өзге де тапсырмаларын орындайды.

Академиялық адалдық саясатын, ПОҚ Ар-намыс кодексін сақтайды.

Университет Жарғысын, ішкі еңбек тәртібі ережелерін және университеттің басқа да нормативтік-құқықтық актілерін сақтайды.

1

2

Мемлекеттік білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес студенттерге оқыту жүргізеді.

Даярлаудың (мамандықтың) тиісті бағыты бойынша білім алушыларға жақсы кәсіби білім, білік және сапа қалыптастырады.

Оқу сабағының кестесіне сәйкес білім алушылармен оқу сабақтарын өткізеді. Дәлелсіз себептермен сабақтың үзілуіне жол бермейді.

Дәрістерден басқа, оқу сабақтарының барлық түрлері бойынша оқу және оқу-әдістемелік жұмысты ұйымдастырады және өткізеді.

Кафедраның ғылыми-зерттеу жұмысының бір бағыты бойынша қатысады.

Профессордың, доценттің немесе аға оқытушының басшылығымен өткізілетін сабақтар мен оқу жұмыстарының түрлері бойынша әдістемелік құралдарды әзірлейді немесе әзірлеуге қатысады. Студенттермен тәрбие жұмысына белсенді қатысады.

Студенттердің ғылыми-зерттеу жұмыстарын басқаруға және ұйымдастыруға, оқушылардың кәсіби бағдарлануына қатысады.

Кафедраның материалдық-техникалық базасын, оқу зертханаларын жабдықтауды жетілдіру бойынша іс-шараларды әзірлеуге және жүзеге асыруға қатысады.

Оқу сабақтарын өткізу, зертханалық жұмыстар мен практикалық сабақтарды орындау кезінде білім алушылардың еңбекті қорғау және қауіпсіздік техникасы мен өртке қарсы қауіпсіздік ережелерін сақтауын бақылайды.

Оқу, арнайы, ғылыми әдебиеттермен, оқу құралдарымен жұмыс істеу дағдыларын қалыптастырады, өз бетінше сараптама жүргізуге және алынған нәтижелерді қорытындылауға үйретеді.

Кафедраның ғылыми зерттеу тақырыптары аясында семинарларға, кеңестерге және конференцияларға, соның ішінде халықаралық конференцияларға қатысады.

Практикалық сабақтарда және оқудан тыс уақытта зиянды еңбек жағдайларында кәсіби қызметті жүзеге асырады:

қауіпті және зиянды заттармен жанасқан кезде (формалин ерітіндісі):

жекелеген ағзалар мен жүйелерді, тұтас және препаратталған өлекселерді бекіту және сақтау кезінде;

адам ағзасының табиғи препараттарда (ағзалары мен жүйелерінде) анатомиялық түзілімдерді көрсету кезінде;

табиғи ағзалар мен жүйелерден жасалған практикалық сабақтарда көрсету препараттарын дайындау кезінде;

бас және мойын органдарының, кеуде қуысы және іш ағзасының препараттарын дайындау үшін, сондай-ақ аяқ-қолды препараттау кезінде табиғи мәйіттерді ашу кезінде;

бұлшық ет және тамыр-жүйке өлекселерін препараттау кезінде.

2. Клиникалық кафедралар үшін оқытылатын пән бойынша маман/клиникалық қызметке жіберу сертификатының болғаны қажет, оқытылатын пәннің бейіні бойынша дәрігерлік санаттың болғаны құпталады

Мемлекеттік білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес студенттерге оқыту жүргізеді.

Даярлаудың (мамандықтың) тиісті бағыты бойынша білім алушыларға жақсы кәсіби білім, білік және сапа қалыптастырады. Оқу сабағының кестесіне сәйкесбілім алушылармен оқу сабақтарын өткізеді. Дәлелсіз себептермен сабақтың үзілуіне жол бермейді.

Оқытылатын пәндер немесе оқу сабақтарының жеке түрлері бойынша оқу және оқу-әдістемелік жұмысты ұйымдастырады және өткізеді.

Кафедраның ғылыми-зерттеу жұмысының бір бағыты бойынша қатысады.

Оқу жұмыстарының барлық түрлерін жүргізеді. Ассистенттер мен оқытушылар өткізетін оқу сабақтарының сапасын жүзеге асырады. Оқу пәндері бойынша силлабустар әзірлейді. Оқылатын пәнді немесе оқу сабақтары мен оқу жұмысының жекелеген түрлерін әдістемелік қамтамасыз етуді жинақтайды және әзірлейді

Білім алушылардың ғылыми-зерттеу жұмыстарына қатысады.

Ассистенттерге және оқытушыларға педагогикалық және кәсіби біліктілікті меңгеруде әдістемелік көмек көрсетеді.

Мамандық бойынша әдістемелік комиссия құрамында кафедраның ғылыми-әдістемелік жұмысына қатысады.

Оқушылардың кәсіби бағдарлануына қатысады.

Кафедраның материалдық-техникалық базасын дамытуға және жетілдіруге қатысады.

Мемлекеттік білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес студенттерге оқыту жүргізеді.

Даярлаудың (мамандықтың) тиісті бағыты бойынша білім алушыларға жақсы кәсіби білім, білік және сапа, белсенді азаматтық ұстанымды, заманауи жағдайларда еңбекке және өмірге қабілетін қалыптастырады.

Оқытылатын пәндер немесе оқу сабақтарының жеке түрлері бойынша оқу және оқу-әдістемелік жұмысты ұйымдастырады және өткізеді.

Кафедраның ғылыми-зерттеу жұмысының бір бағыты бойынша қатысады.

Оқу жұмыстарының барлық түрлерін жүргізеді. Ассистенттер мен оқытушылар өткізетін оқу сабақтарының сапасын жүзеге асырады. Оқу пәндері бойынша силлабустар әзірлейді. Оқылатын пәнді немесе оқу сабақтары мен оқу жұмысының жекелеген түрлерін әдістемелік қамтамасыз етуді жинақтайды және әзірлейді.

Білім алушылардың ғылыми-зерттеу жұмысына қатысады.

Ассистенттерге және оқытушыларға педагогикалық және кәсіби біліктілікті меңгеруде әдістемелік көмек көрсетеді.

Мамандық бойынша әдістемелік комиссия құрамында кафедраның ғылыми-әдістемелік жұмысына қатысады.

Оқушылардың кәсіби бағдарлануына қатысады.

Мемлекеттік білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес студенттерге оқыту жүргізеді.

Даярлаудың (мамандықтың) тиісті бағыты бойынша білім алушыларға жақсы кәсіби білім, білік және сапа, белсенді азаматтық ұстанымды, заманауи жағдайларда еңбекке және өмірге қабілетін қалыптастырады.

Оқытылатын пәндер немесе оқу сабақтарының жеке түрлері бойынша оқу және оқу-әдістемелік жұмысты ұйымдастырады және өткізеді.

Кафедраның ғылыми-зерттеу жұмысының бір бағыты бойынша қатысады.

Оқу жұмыстарының барлық түрлерін жүргізеді. Ассистенттер мен оқытушылар өткізетін оқу сабақтарының сапасын жүзеге асырады. Оқу пәндері бойынша силлабустар әзірлейді. Оқылатын пәнді немесе оқу сабақтары мен оқу жұмысының жекелеген түрлерін әдістемелік қамтамасыз етуді жинақтайды және әзірлейді.

Білім алушылардың ғылыми-зерттеу жұмысына қатысады.

Ассистенттерге және оқытушыларға педагогикалық және кәсіби біліктілікті меңгеруде әдістемелік көмек көрсетеді.

Мамандық бойынша әдістемелік комиссия құрамында кафедраның ғылыми-әдістемелік жұмысына қатысады.

Оқушылардың кәсіби бағдарлануына қатысады.

Тағы басқалар.

Мемлекеттік білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес студенттерге оқыту жүргізеді.

Даярлаудың (мамандықтың) тиісті бағыты бойынша білім алушыларға жақсы кәсіби білім, білік және сапа, белсенді азаматтық ұстанымды, заманауи жағдайларда еңбекке және өмірге қабілетін қалыптастырады.

Оқытылатын пәндер немесе оқу сабақтарының жеке түрлері бойынша оқу және оқу-әдістемелік жұмысты ұйымдастырады және өткізеді.

Кафедраның ғылыми-зерттеу жұмысының бір бағыты бойынша қатысады.

Оқу жұмыстарының барлық түрлерін жүргізеді. Ассистенттер мен оқытушылар өткізетін оқу сабақтарының сапасын жүзеге асырады. Оқу пәндері бойынша силлабустар әзірлейді. Оқылатын пәнді немесе оқу сабақтары мен оқу жұмысының жекелеген түрлерін әдістемелік қамтамасыз етуді жинақтайды және әзірлейді.

Білім алушылардың ғылыми-зерттеу жұмысына қатысады.

Ассистенттерге және оқытушыларға педагогикалық және кәсіби біліктілікті меңгеруде әдістемелік көмек көрсетеді.

Мамандық бойынша әдістемелік комиссия құрамында кафедраның ғылыми-әдістемелік жұмысына қатысады.

Оқушылардың кәсіби бағдарлануына қатысады.

Тағы басқалар.