Өзектілігі: Қазақстанда 60 жастан асқан адамдардың субпопуляциясы бүкіл халықтың 11,1% – ын құрайды, ал мысалы, Германия сияқты елдерде бұл көрсеткіш – 28,0% – ға, Жапонияда-33,4% – ға тең. Екінші жағынан, Қазақстанда бала туу бір әйелге 2,6 балаға жетеді, ал Тайваньда немесе Португалияда – тек 1,2. Осылайша, әлемнің көптеген елдерімен салыстырғанда қазақстандықтар әлі де салыстырмалы түрде жас. Алайда, ДДҰ болжамдары бойынша Қазақстан халқы да, бүкіл әлем халқы да қартаятын болады, сондықтан қарт адамдарға күтім жасау туралы сұрақтарға алдын ала жауап беріп, жауап алу қажет.
Мақсаты: Соңында олардың қажеттіліктерін қанағаттандыру алгоритмін құру үшін Қазақстанның қарт адамдарының қажеттіліктерін зерттеу.
Күтілетін және қол жеткізілген нәтижелер:
- Scopus, Google Scholar, PubMed ақпараттық базаларында шетелдік зерттеу материалдарын ғылыми іздеу әдісімен зерттелетін мәселеге мета-талдау жүргізілді.
- Қазақстанның 4 қаласынан жиналған деректерге салыстырмалы талдау жүргізілді. Бұл жұмыс 2021 жылдың мамыр айында басталды және EASY Care Standard-2010 сауалнамасы бойынша Ақтөбе қаласында – 200 адам, Қызылорда қаласында – 200 адам, Шымкент қаласында – 400 адам, Орал қаласында-200 адамға сауалнама жүргізілді. “Қазақстанда қарт адамдарға күтім жасау” сауалнамасы Орал қаласында – 200 адам, Қызылорда қаласында – 200 адамға жүргізілді.
- Деректер базасы құрылды. Статистикалық талдау үшін STATISTICA 13.0 бағдарламалық жасақтамасы (TIBCO бағдарламалық жасақтамасы, Польша) қолданылды. EASY Care Standard -2010 сауалнамасы бойынша деректерді статистикалық өңдеу жүргізілді.
- ҒЗЖ орындау барысында 4 мақала берілді (1 – ҚР БҒМ құрамына кіретін баспаларда, 2-Scopus, 1-Web of Science).
- «Несистематический обзор особенности фармакотерапии у лиц пожилого возраста на этапе приема лекарственных препаратов»;
- «Медико-социальная эффективность гериатрической службы в Республике Казахстан»;
- «SWOT – анализ и экспертная оценка эффективности внедрения медицинских информационных систем в поликлиниках г.Актобе (Казахстан)»
«Использование опросника EASY Care Standard-2010 в мировой гериатрической практике. Литературный обзор» ҚР БҒМ құрамына кіретін рецензияланған ғылыми басылымға және 2021 жылға арналған «Наука и здравоохранение» журналының жарияланымдар жоспарына енгізілді.
Зерттеу тобының аты-жөні, олардың идентификаторлары (Scopus Author ID, Researcher ID, ORCID, егер бар болса) және тиісті профильдерге сілтемелер:
- Жетекші, жетекші ғылыми қызметкер (ЖҒҚ) – Ермуханова Людмила Сергеевна, қауымдастырылған профессор, «Қоғамдық денсаулық және денсаулық сақтау» кафедрасының жетекшісі», Марат Оспанов атындағы БҚМУ КеАҚ, ORCID: 0000-0001-7703-9649 (https://orcid.org/0000-0001-7703-9649?lang=en), Scopus authors ID: 56560101000 (https://www.scopus.com/authid/detail.uri?authorId=56560101000), Researcher ID: AAP-9928-2020 https://publons.com/researcher/3687597/lyudmila-yermukhanova/
- Аға ғылыми қызметкер (АҒҚ) – Назарбаева Рысты Казтугановна, дәлелді медицина және ғылыми Менеджмент кафедрасының доценті, медицина ғылымдарының кандидаты, Марат Оспанов атындағы БҚМУ КеАҚ, ORCID: 0000-0003-3351-1248 https://orcid.org/0000-0003-0993-9447
- Кіші ғылыми қызметкер (КҒҚ) – Абдикадирова Индира Темирхановна, “Қоғамдық денсаулық сақтау” мамандығы бойынша PhD докторы, “Қоғамдық денсаулық сақтау және денсаулық сақтау”кафедрасының доценті м. а., Марат Оспанов атындағы БҚМУ КеАҚ, ORCID: 0000-0003-2762-684X (https://orcid.org/0000-0003-2762-684X), Scopus authors ID: 57191091296 (https://www.scopus.com/authid/detail.uri?authorId=57191091296), Researcher ID: ABC-9298-2021.
Жарияланымдар тізімі:
- Yermukhanovа L., Ismagulova E., Sultanova G., Nazarbayeva R., Sarsenbayeva G. «Медико-социальная эффективность гериатрической службы в Республике Казахстан».
- Yermukhanova L., Kimatova K., Nazarbayeva R., Dostanova Z., Aimbetova G. «Несистематический обзор особенности фармакотерапии у лиц пожилого возраста на этапе приема лекарственных препаратов»
- Yermukhanova L., Buribayeva Z., Abdikadirova I., Tursynbekova A., Kurganbekova M. «SWOT – анализ и экспертная оценка эффективности внедрения медицинских информационных систем в поликлиниках г.Актобе (Казахстан)»
- «Использование опросника EASY Care Standard-2010 в мировой гериатрической практике. Литературный обзор» в рецензируемое научное издание, входящее в КОКСОН МОН РК и включена в план публикаций журнала «Наука и здравоохранение» на 2021г. Авторы: Киматова К.Н., Ермуханова Л.С., Султанова г.Д., Айымбетова Г.Е., Назарбаева Р.К., Абдикадирова И.Т.